معرفی دوره
DNA یک مولکول پیچیده وحیاتی است که نقشی بنیادی را در زندگی همه جانداران بر عهده دارد. عملکرد DNA برای تمامی سلول های زنده از جمله سلول های متنوع بدن انسان ضروری است. سلول از دستورالعمل های ژنتیکی موجود در DNA برای رشد و نمو و تقسیم سلول و حتی انتقال اطلاعات وراثتی از نسلی به نسل بعد استفاده می کند. علاوه بر این ژنتیک نقش حیاتی در تنظیم بیان ژن، فرایندی که طی آن از اطلاعات موجود در DNA برای پروتئین سازی استفاده می شود، دارد.
چگونگی قرارگیری نوکلیوتید ها و توالی DNA تعیین کننده محتوای ژنتیکی، عملکرد و سیر تکوینی موجود زنده خواهد بود. نخستین گام از پروتئین سازی، رونویسی از DNA است که در نهایت، قرار گیری آمینو اسید های مکمل RNA در کنار هم منجر به تولید پروتئین می شود.
مطالعه DNA می تواند تحولی عظیم در علم بیولوژی، ژنتیک و تکامل ایجاد کند که برای دستیابی به ابزارهای قدرتمندی از قبیل مهندسی ژنتیک و ژن درمانی به عنوان راهگشای درمان بیماری های ژنتیکی و تا حدودی غیر ژنتیکی، لازم است. یافته های بیشتر در این باره به درک عمیق تر از دنیای طبیعی و پیشرفت در زمینه های بیوتکنولوژی و تکنولوژی پیشرفته پزشکی منتهی می شود.
جهش های ژنتیکی و واریانت ها نقش مهمی در پروسه تکوین و پیشرفت اختلالات ژنتیکی دارند. بیماری های ژنتیکی در نتیجه تغییر توالی DNA پدید می ایند که تغییر در عملکرد ژن و پروتئین تولید شده از آن را به دنبال دارد. از جمله میتوان به بیماری های نظیر سندرم مارفان، آلزایمر، تالاسمی، انواع سرطانها، بیماری های قلبی مادرزادی و... اشاره کرد.
سال های اخیر پیشرفت قابل توجهی در زمینه مطالعات DNA حاصل شده است و آینده مطالعات DNA بسیار امیدوارکننده به نظر می رسد. یکی از حوزههای کلیدی تحقیقات آینده، پزشکی ژنومیک است که از مفاهیم ژنتیک، ژنومیک و بیوانفورماتیک برای درک اساس ژنتیکی بیماری های انسانی و ایجاد روش های جدید تشخیصی و درمانی استفاده می شود.
معرفی مهارت های لازم در مطالعات DNA
برای شناسایی تغییرات ژنتیکی مسبب بیماری های وراثتی از روش های مانند واکنش زنجیره ای پلیمراز ( PCR) و توالی یابی DNA ، استفاده می شوند.
برای انجام هریک از این روش ها برای شناسایی تغییرات ژنتیکی لازم است تا ابتدا یک DNA باکیفیت از سلول استخراج شود که این کار با پروتکل های متنوعی انجام میگیرد که یکی از رایج ترین آن استخراج به روش sulting out است. برای توالی یابی DNA و یا هر بررسی دیگر لازم است تا DNA هدف شما تکثیر شود برای تکثیر DNA از انواع مختلف PCR استفاده میشود که با توجه به هدف تحقیق بهترین روش PCR انتخاب شده و باید پرایمر مناسب به طور کاملا تخصصی با ابزارهای بیوانفورماتیک پیشرفته طراحی شود. گاهی طراحی پرایمر نامناسب مانع انجام PCR شده و در نهایت یک تحقیق را ناکام می گذارد و یا کیفیت DNA تکثیر شده را کاهش می دهد.
برای طراحی پرایمر از نرم افزارهای Oligo7 و Genrunner استفاده میشود. پرایمر های طراحی شده با نرم افزار Olig analyzer از نظر تشکیل ساختارهای ثانویه دایمر پرایمر و.. بررسی میشود.پرایمر مناسب باید به طور اختصاصی به هدف تکثیر متصل شود که این موارد در سایت های NCBI وUCSC آنالیز می شود .
بررسی کیفیت DNA حاصل از PCR برای ادامه تحقیق و یا توالی یابی DNA ضروری است که از تکنیک هایی مانند الکتروفورز ژل آگارز استفاده می شود.
همچنین تکنیک های متنوعی مانند SSCP و RLFP برای بررسی بیشتر DNA تکثیر شده و شناسایی تغییرات ژنتیکی آن استفاده می شود.
چالش های بررسی ژنوم
علیرغم کاربرد گسترده بررسی ژنوم در تحقیقات پایه و کاربردی علوم پزشکی و بیوتکنولوژی و ژنتیک، بررسی تغییرات ژنتیکی ژنوم یک فرایند ساده و آسان نیست. محدود بودن مهارت ها به مطالب کلی در حد پروتکل و تدریس سطحی مطالعه در این حیطه را چالش برانگیز کرده است. استراتژی کار با هر نرم افزار بیوانفورماتیک، نیاز به انجام پروژه واقعی جهت آموزش عمیق با راهنمایی فرد متخصص و مشاوره طراحی تحقیق مستقل، از جمله موانع یادگیری در انجام پژوهش است.
توصیف دوره مطالعات ژنومی از تکثیر DNA تا آنالیز آکادمی زیستا
دوره مطالعات ژنومی از تکثیر DNA تا آنالیز مطالعه به صورن آنلاین توسط آکادمی زیستا با تدریس خانم فاطمه زارع خورمیزی، کارشناسی ارشد ژنتیک مولکولی از دانشگاه یزد، دوره ای پروژه محور و جامع است که شما را به فردی توانمند با توانایی تفکر ایده پردازانه با توانایی طراحی پرایمر و انجام استخراج DNA و انواع PCR، الکتروفورز و SSCP و RFLPو آنالیز نتایج حاصل تبدیل می کند. این دوره دارای پشتیبانی شش ماهه رفع اشکال برای شما توسط مدرس دوره است.
تخصص در حوزه پژوهش های in silico، آشنایی عمیق و استفاده حرفه ای از دیتابیس های مهم در حوزه بیوانفورماتیک و طراحی انواع پرایمر و PCR از ساده تا پیشرفته ، کار با انواع دیتا بیس های مهم بیولوژی از جمله NCBI و UCSC و.... آموزش داده خواهد شد. قابل ذکر است که در این دوره برای شما پروژه طراحی پرایمر طراحی می شود. شما می توانید این پروژه را انجام داده و نتایج را برای مدرس ارسال کنید و به طور مستقیم و اختصاصی فیدبک بگیرید.
در این دوره شما کامل ترین و جامع ترین آموزش ها در حیطه مطالعه ژنوم را یاد خواهید گرفت و با تحلیل مقاله های فراوانی که در دوره انجام می شود قادر خواهد بود به راحتی پروژه تحقیق خود را با مشاوره و راهنمایی مدرس دوره تعریف کنید و با مشاوره های مدرس بر تمام چالش های تکنیک های عملی و طراحی پرایمر غلبه کنید.
این دوره آنلاین به محض رسیدن به حد نصاب 5 نفر تشکیل خواهد شد.
سرفصل های دوره مطالعات ژنومی از تکثیر DNA تا آنالیز آکادمی زیستا
بخش اول:
• بررسی انواع پروتکل های استخراج DNA
• بررسی فرآیند همانندسازی DNA در سلول و تعمیم آن به تکینیک های مورد نیاز برای مطالعه ژنوم
• توضیح تکنیک PCR و انواع آن و کاربردها و اهمیت آن به همراه تحلیل مقاله و ارائه ایده های پژوهشی
• طراحی پیشرفته انواع پرایمر از جمله پرایمر های بیانی و تکثیری با نرم افزارهای oligo analyzer و gunrunner و دیتابیس های primer BLAST ، NCBI، UCSC و....
• تعریف دو پروژه طراحی پرایمر برای دانشجویان و بررسی این پروژه ها
• بررسی تکنیک الکتروفورز ژل آگارز
• بررسی و آموزش تکنیک های بررسی ژنوم مانند SSCPو RLFP و SDS-PAGE
• بررسی وتوضیح انواع روش های توالی یابی
بخش دوم:
• معرفی دیتابیس های آنالیز و بررسی بیوانفورماتیکی تغییرات ژنومی در هر سه سطح DNA، RNA وپروتئین
وجه تمایز این دوره نسبت به دوره های مشابه
• پروژه محور
• پشتیبانی 6 ماهه همراه با گروه رفع اشکال آنلاین
• جلسه اول رایگان
• کامل و جامع بودن و آموزش صفر تا صد تمامی مطالب مرتبط
• تحلیل مقالات مختلف
• بررسی همه انواع PCR
• طراحی پرایمر برای همه انواع PCRهای رایج
• ایجاد مهارت کافی جهت رفع ایرادات تکنیک ها و مهارت گسترده جهت کار عملی در آزمایشگاه
• هزینه بسیار کمتر نسبت به دوره های مشابه و سر فصل های کامل و گسترده تر
تمام رشته های مرتبط با علوم زیستی و علوم پایه پزشکی شامل
ژنتیک
بیوشیمی
سلولی و مولکولی
بیوتکنولوژی
پزشکی
داروسازی
شیمی دارویی
بیوفیزیک
ویروس شناسی/ایمنی شناسی/ باکتری شناسی/ قارچ شناسی
و تمام افرادی که علاقمند به ورود به دنیای تکثیر و آنالیز ژنوم که در مسیر خود نیازمند دانش تئوری قوی از انواع PCR، طراحی عملی و کاربردی پرایمر و توانایی تحلیل عمیق و الگو گیری از مقالات مرتبط با ژنوم هستند.